Plásmata 3 | Συζητήσεις

Στη σειρά συζητήσεων που γίνονται στο πλαίσιο της έκθεσης Plásmata 3, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση προσκαλεί ανθρώπους να μιλήσουν για το Πάρκο, για τη Γειτονιά (ως βασική ενότητα συνύπαρξης), για την Πόλη (που τα περιλαμβάνει όλα αυτά), καθώς για και την Τέχνη και τους θεσμούς στον δημόσιο χώρο. Τα Plásmata είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια έκθεση. Είναι η δυνατότητα που υπάρχει μέσα στον δημόσιο χώρο και για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να δημιουργεί έναν χώρο στον οποίο ο δημόσιος λόγος, η ελεύθερη έκφραση και η συνεύρεση διαφορετικών ιδεών μπορούν να κάνουν την πιθανότητα πραγματικότητα.

Τα Plásmata 3 ζητούν τη φιλοξενία του Πεδίου του Άρεως, των πλασμάτων, των υποδομών και των θεσμών που το συνθέτουν. Οι συζητήσεις και οι παρουσιάσεις ίσως μας βοηθήσουν να το καταλάβουμε καλύτερα, καθώς θα αποπειραθούμε να χαρτογραφήσουμε κάποιες από τις ιστορίες που το συνθέτουν, από το παρόν, το παρελθόν, αλλά και το μέλλον του. Σε αυτή τη σειρά εκδηλώσεων προσκαλούνται άνθρωποι που έχουν περάσει ένα (μικρό ή μεγάλο) μέρος της ζωής τους μέσα ή κοντά στο πάρκο, που το πονούν, το μελετούν και το φροντίζουν. Ερευνητές, επαγγελματίες, καλλιτέχνες, ακτιβιστές, κάτοικοι, απλοί περαστικοί, οργανωμένες ομάδες προσκαλούνται να συμμετάσχουν σε μια σειρά συζητήσεων που γίνονται μέσα στο πάρκο και για το πάρκο, καθώς και για τη γειτονιά και την πόλη που το περιβάλλει.

To Πεδίον του Άρεως ως σημείο συνάντησης, ως τόπος συλλογής επιθυμιών και συμβίωσης για όλες τις «φυλές» της πόλης. Ως πέρασμα, καθώς διαρκώς διασχίζεται από κατοίκους, ταξιδιώτες, αθλούμενους, αγωνιστές και περιηγητές. Το Πεδίον του Άρεως ως χώρος συνάντησης δυνάμεων, ομάδων, ανθρώπων, ζώων, φυτών, υποδομών, επιδιώξεων, αντιπαραθέσεων, συζητήσεων και συνθέσεων. Αλλά και ως τόπος παύσης και ανάπαυσης, ηρεμίας, αγάπης, έρωτα και σωματικής επαφής. Τόπος που ανήκει σε όλους, αλλά είναι και πολύ προσωπικός. Το Πεδίον ως καθρέφτης της πόλης και ως μικρογραφία της αθηναϊκής κοινωνίας. Τα πλάσματα του πάρκου είναι τα ζώα και τα φυτά που το κατοικούν, οι άνθρωποι που το διαπερνούν, οι ιστορίες και οι αφηγήσεις που κρύβονται μέσα του.

Πάνω στο Πεδίον έχουν κατά καιρούς προβληθεί οι φαντασιώσεις ενός έθνους, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται και η αποσυμπίεσή τους: είτε ως χώρος συγκέντρωσης στρατιωτικής ισχύος (π.χ. Φρουρά των Αθηνών στη δεκαετία του ’30, προτομές, μνημεία αγωνιστών του ’21 κ.λπ.) είτε ως τόπος αναψυχής των Αθηναίων, μέσα από τους κήπους και τα θέατρά του, που φιλοξενούσαν τραγουδιστές, ηθοποιούς και καλλιτέχνες του βαριετέ και του τσίρκου. Έχει υπάρξει καταφύγιο των κατατρεγμένων (προσωρινός καταυλισμός προσφύγων, μεταξύ άλλων), αλλά και χώρος «ελεύθερου πρασίνου» για την αριστοκρατία κάποτε, τα πάλαι ποτέ αστικά στρώματα της Κυψέλης, και για τους κατοίκους του σήμερα που στη συνύπαρξή τους αψηφούν ταξικές, πολιτικές, γλωσσικές και πολιτιστικές ετικέτες και διαχωρισμούς. Μεταξύ συνεχών αναπλάσεων, κρίσεων, ενίοτε και παρακμής, περιφράξεων και αλλεπάλληλων θαυμαστών συγκατοικήσεων και συμβιώσεων, αλλά και καταπατήσεων και παραβάσεων, το πάρκο παραμένει ένας αληθινά ανοιχτός δημόσιος χώρος που προσκαλεί τον επισκέπτη και την επισκέπτρια να βυθιστεί μέσα του, ενώ η πολεοδομική και κοινωνική σημασία του παραμένουν καίριες.

We’ve met before, haven’t we? Μια φράση του David Lynch γίνεται η αφορμή για να ξεκινήσει ένα ταξίδι στα παρτέρια του Πεδίου του Άρεως, αναζητώντας τα Plásmata 3 στην ομορφιά του καθημερινού. Φυσικά, αναλογικά, ψηφιακά – πραγματικά. 15 καλλιτέχνες, σε 4 πάνελ και ένα performance lecture, παρουσιάζουν το έργο τους στη μικρή γιορτή της τέχνης, του δικαιώματος στην τεμπελιά, της δύναμης της συνύπαρξης. Μια φανταστική αρχαιολογία χωρίς ιεραρχίες, μια ψευδοαρχαιολογία που μας καλεί να φτιάξουμε ένα άλλο παρελθόν και μαζί και μέλλον. Πλάσματα, μικρά και μεγάλα, οικεία αλλά και παράδοξα, μας ρωτούν πόσο κοντά ή μακριά μας είναι ο γείτονάς μας, τόσο διαφορετικός και τόσο ίδιος με εμάς. Τεχνοσαμάνοι, ταχυδακτυλουργοί και τοτέμ μας προσκαλούν να φτιάξουμε τη δική μας δημοκρατία των ονείρων, εκεί όπου όλα είναι πιθανά.

Πέμπτη 29 Μαΐου ​

19:00–20:30 ​| We’ve met before, haven’t we? ​

Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Ιδρύματος Ωνάση, Επιμελήτρια Plásmata 3

Συζητούν οι: Έφη Γούση, Αίας Κόκκαλης, Ziad Antar ​

20:30–21:30 ​| Η Δημοκρατία των ονείρων​

Πώς θα θέλαμε να τρώμε, να ερωτευόμαστε και να παίζουμε στο μέλλον; Τι είναι το τεχνοσαμανικό πνεύμα του πάρκου και τι απαιτεί η λατρεία του; Τι περιθώριο στην αλήθεια αφήνει ένας κατασκευασμένος κόσμος, που όμως είναι ο κόσμος στον οποίο όλοι πιστεύουμε;

Pierre-Christophe Gam, Kalos&Klio, Martyna Marciniak​

Συντονισμός: Ιωάννα Ζούλη, ερευνήτρια και επιμελήτρια, συντονίστρια επικοινωνίας του Onassis AiR

21:30–22:00 ​| «Πώς τον λέν’, πὠς τον λέν’ τον ποταμό: Κυκλοβόρος»​

Performance lecture με τον Λεωνίδα Οικονόμου ​​

Σάββατο 31 Μαΐου​

19:00–20:00 ​| Αναρχαιολογία και εργαζόμενα σουβενίρ​

Τι μπορεί να πει μια πουφοκολόνα που κοιτάει τα Εξάρχεια κάτω από μία ντισκομπάλα; Πώς ξεκουράζονται τα εργαζόμενα σουβενίρ; Μπορεί ακόμη κι ένας πανκ Παρθενώνας φτιαγμένος από πεζοδρόμια και ιστορίες της πόλης να διακόψει το αιώνιο ελληνικό καλοκαίρι; Τι φορτίο σηκώνει ένα γλυπτό γυναικείου σώματος στον δημόσιο χώρο και πόσο ανατρεπτικό μπορεί να είναι το ίδιο ή η καταγραφή του;

Ανδρέας Αγγελιδάκης, The Callas / Λάκης & Άρης Ιωνάς, Κατερίνα Κομιανού​

Συντονισμός: Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

20:00–21:00 ​| Γείτονες ​

Ποιοι είναι οι γείτονές μας και πώς μπορούμε να τους δούμε μέσα από τα μάτια του άλλου; Μπορούμε να πούμε ιστορίες αγάπες μέσα από κάμερες παρακολούθησης; Μπορεί να υπάρξει έρωτας χωρίς κυριαρχία και κυριαρχία χωρίς ερωτισμό;

Noemi Iglesias Barrios, Μανούσος Μανουσάκης, Τζάνις Ράφα

Συντονισμός: Δάφνη Δραγώνα, επιμελήτρια εκθέσεων, διδάσκουσα στο Τμήμα Τεχνών Ήχου & Εικόνας (Ιόνιο Πανεπιστήμιο)

Κυριακή 1 Ιουνίου

19:00–21:00 ​| Πλάσματα του Πάρκου ​

Άνθρωποι, φυτά και ζώα που συνιστούν το οικοσύστημα του πάρκου, από μια ιστορική, πολιτισμική και οικολογική σκοπιά. Είναι το Πεδίον του Άρεως ένα νησί κοινωνικής πύκνωσης, ένα μοντέλο για το πώς ζούμε μαζί μέσα στην πόλη, πεδίο αντιπαραθέσεων ή ένας τεχνητός παράδεισος από φυσικά υλικά; Γνωρίζουμε το πάρκο μέσα από τις μικρές και τις μεγάλες ιστορίες του, μέσα από τις ανάγκες και τα όνειρα των πλασμάτων που το διασχίζουν και το κατοικούν.

• Αγγελική Ηλία, Διευθύντρια 65ου Γενικού Λυκείου Αθηνών (Κάτω Πατήσια), πρώην Διευθύντρια 2ου Γενικού Λυκείου Αθηνών «Θεόδωρος Αγγελόπουλος» (Χέυδεν Βικτώρια)
• Δημήτρης Καλαντζής, δημοσιογράφος, νόμιμος εκπρόσωπος οργάνωσης «Πεδίον του Άρεως – ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΜΑΣ»
• Κώστας Καρκανιάς, Αντιπρόεδρος του συλλόγου «Επιμένουμε Πεδίο του Άρεως», μηχανικός, εκπαιδευτικός, συγγραφέας
• Ελένη Μουγιάκου, γεωπόνος, μέλος της commonspace, κύρια ερευνήτρια του έργου “URBAN HEAT WATCH”
• Μανώλης Μπαχλιτζανάκης, Πρόεδρος συλλόγου «Αθηνά»
• Λευτέρης Σταύρακας, συνεργάτης Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας

Συντονισμός: Σταύρος-Νικηφόρος Σπυρέλλης, κύριος ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών

Πέμπτη 5 Ιουνίου

19:00–21:00 | Οι γειτονιές και οι γείτονες του Πεδίου

​Κάτοικοι, καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες, ερευνητές και ερευνήτριες, ακτιβιστές και ακτιβίστριες, εργαζόμενοι και εργαζόμενες στην περιοχή μοιράζονται τα βιώματά τους από τη συνύπαρξη και την καθημερινότητά τους στη γειτονιά. Οργανισμοί και ομάδες της κοινωνίας των πολιτών φέρνουν στο προσκήνιο τη γνώση που έχουν αποκομίσει μέσα από την κοινωνική και ερευνητική τους δραστηριότητα, χαρτογραφώντας μέσα από το μοναδικό τους πρίσμα τις γειτονιές γύρω από το Πεδίον και αναδεικνύοντας την ταυτότητα και το όραμα των κοινοτήτων που τις συναποτελούν.

• Κωνσταντίνος Δουμπενίδης, Εsto Association
• Μενέλαος Καραμαγγιώλης, κινηματογραφιστής, καλλιτέχνης, μέλος της Døcumatism
• Denia Nicolas, υπεύθυνη κοινωνικού αντίκτυπου και ανάπτυξης προγράμματος της Free Movement Skateboarding
• Grace Nwoke, ερευνήτρια, καλλιτέχνιδα περφόρμανς, μέλος της Døcumatism, συνιδρύτρια της Afrosocially
• Νίκος Οντουμπιτάν, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Generation 2.0 for Rights Equality and Diversity
• Ίρις Πολύζου, ΕΜΠ / μέλος της ερευνητικής ομάδας του «Κοινωνικού Άτλαντα της Αθήνας»

Συντονισμός: Precious Obediah, διευθύντρια ψηφιακού μάρκετινγκ, ιδρύτρια της Afrosocially, στρατηγική σύμβουλος κοινοτικής συμμετοχής

Τρίτη 10 Ιουνίου

19:00–21:00 ​| Deepfake, μια βόλτα στην άκρη του ψεύτικου ​

• Μάκης Μαλαφέκας, συγγραφέας ​
• Δημήτρης Μανιάτης, δημοσιογράφος

Πέμπτη 12 Ιουνίου

19:00–21:00 ​| Τι να σου κάνει κι η τέχνη; Συνυπάρχοντας στην Αθήνα​

Πώς προσεγγίζουμε τον δημόσιο χώρο της πόλης μέσα από καλλιτεχνικές και επιμελητικές πρακτικές; Ποιος είναι ο ρόλος και η ευθύνη μας ως επαγγελματιών της τέχνης στο άνοιγμα αυτού του διαλόγου με τους συμπολίτες μας; Πώς όλα αυτά επηρεάζουν τη μορφολογία του αστικού και κοινωνικού τοπίου μέσα στον χρόνο;

• Μανώλης Αφολάνιο, μουσικός, περφόρμερ, μέλος του Anasa Cultural Center
• Χρυσάνθη Κουμιανιάκη, εικαστικός, συνιδρύτρια του 3 137 artist-run space
• Ειρήνη Λιναρδάκη, εικαστικός, public art project developer, Onassis ONX Member
• Κωνσταντίνος Πίττας, αρχιτέκτονας, συγγραφέας
• Πρόδρομος Τσιαβός, Επικεφαλής του Τμήματος Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ομίλου Ωνάση, General Manager Plásmata 3

Συντονισμός: Νιόβη Ζαραμπούκα-Χατζημάνου, επιμελήτρια, συνδιευθύντρια της Counterpoints Greece