Χρύσα Κωτούλα | Matters of Concern

Οι υλικοκεντρικές προσεγγίσεις έχουν εισπράξει αξιοσημείωτη προσοχή στη σύγχρονη τέχνη, τον σχεδιασμό και την αρχιτεκτονική, θέτοντας τα ίδια τα υλικά ως θεμέλιο της δημιουργικής διερεύνησης. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές σχεδιαστικές διαδικασίες, όπου η επιλογή του υλικού πραγματοποιείται σε μεταγενέστερο στάδιο, οι προαναφερθείσες προσεγγίσεις και πρακτικές εκκινούν ακριβώς από αυτό. Η μετατόπιση αυτή της προσέγγισης δίνει προτεραιότητα στο «πώς» έναντι του «τι», καθιστώντας το υλικό μια δυναμική, ζωντανή οντότητα που εμπνέει νέες συνδέσεις με το περιβάλλον μας.

Το συγκεκριμένο πρότζεκτ υιοθετεί αυτή την προσέγγιση, επιχειρώντας να ξανασκεφτεί τα υλικά όχι μόνο ως εργαλεία, αλλά και ως πηγές δημιουργικής ματιάς. Έχοντας για έδρα του την Αθήνα –μια πόλη που χαρακτηρίζεται από συνεχείς μετασχηματισμούς– διερευνά πώς επαναχρησιμοποιούμενα αστικά υλικά, όπως χώμα, γυαλί, διάφορα ορυκτά, οικοδομικά μπάζα και οργανικά απόβλητα από τοπικά εστιατόρια, μπορούν να επανασχεδιαστούν ως εναλλακτικά συστατικά για την παραγωγή κεραμικών. Η Αθήνα προσφέρει ένα ευρύ φάσμα απορριφθέντων υλικών, καθένα από τα οποία διαθέτει αναξιοποίητες δυνατότητες για δημιουργική έκφραση.

Με την ενσωμάτωση τοπικά ανακτημένων υλικών στη σύνθεση του πηλού και των υαλώσεων, το πρότζεκτ μειώνει την εξάρτηση από εμπορικά εξορυσσόμενους πόρους και επικεντρώνει την πράξη της κατασκευής μέσα στο υπάρχον υλικό τοπίο της ίδιας της πόλης. Η διαδικασία θα κορυφωθεί με τη δημιουργία 50 κεραμικών αγγείων, τα οποία θα λειτουργούν τόσο ως καλλιτεχνικά αντικείμενα όσο και ως αφηγητές μετασχηματισμών. Κάθε αγγείο γίνεται συγχρόνως αντικείμενο και ίχνος, φέροντας υφές που δεν έχουν διαμορφωθεί μόνο από το χέρι του δημιουργού, αλλά και από την ίδια την πόλη.

Η καλλιτεχνική φιλοξενία θα προωθήσει επίσης τη συνεργασία με την τοπική κοινότητα, μέσα από μια σειρά εργαστηρίων, ομιλιών και μαθημάτων με επίκεντρο τις κεραμικές διαδικασίες, την αναζήτηση υλικών σε τοπικό επίπεδο και τις κυκλικές πρακτικές χειροτεχνίας. Οι δράσεις αυτές αποσκοπούν στη μετάδοση γνώσεων, την υποστήριξη ανταλλαγής δεξιοτήτων και το άνοιγμα ενός χώρου για διάλογο ανάμεσα στους καλλιτέχνες, τους κατασκευαστές και το κοινό – ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα τον αναστοχασμό γύρω από την υλική κληρονομιά της πόλης και τον ρόλο της δημιουργικότητας στη διαμόρφωση του μέλλοντός της.

Το τελικό αποτέλεσμα θα παρουσιαστεί στο Onassis AiR με τη μορφή εγκατάστασης που θα συνδυάζει τα κεραμικά αντικείμενα με τις πρώτες ύλες και τα κατεργασμένα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή τους. Την εγκατάσταση θα συνοδεύει μια μικρή έκδοση, η οποία θα καταγράφει τη διαδικασία και θα χαρτογραφεί τα σημεία συλλογής των υλικών, λειτουργώντας ως μια πρακτική και προσβάσιμη πηγή αναφοράς για μελλοντικούς δημιουργούς.