My Fierce Ignorant Step | Χρήστος Παπαδόπουλος

Δέκα χρόνια μετά την πρώτη του χορογραφία και έναν χρόνο μετά τη σκηνοθεσία της ομηρικής «Νέκυιας» με τον Γιάννη Αγγελάκα στη Στέγη, η οποία παρουσιάστηκε επίσης στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης τον Φεβρουάριο του 2025, και έχοντας μόλις λάβει το νέο μεγάλο διεθνές βραβείο χορού Rose International Dance Prize, το οποίο θέσπισε το καταξιωμένο κέντρο χορού της Αγγλίας, Sadler’s Wells, ο Χρήστος Παπαδόπουλος καταθέτει το πιο προσωπικό έργο του και, για πρώτη φορά, συνδέει την υλικότητα του ήχου με τη μουσικότητα των σωμάτων.

Στο νέο του έργο, ένα πληθυντικό σώμα πάλλεται επί σκηνής, πορεύεται με τα μάτια ορθάνοιχτα προς τα εμπρός. Η ανάσα του γίνεται φωνή που οδηγεί τα βήματα: πότε μεγάλα, πότε μικρά, πάντα σταθερά και αποφασιστικά, σχεδόν ξένοιαστα. Τα σώματα των χορευτών ανασαίνουν, οι ανάσες τους γίνονται ήχοι, που μετατρέπονται σε φωνές και κινήσεις, ένας καλπασμός που διαρκώς φουσκώνει.

Στο “My Fierce Ignorant Step”, o Παπαδόπουλος θέλει να επεξεργαστεί συνειδητά την επιρροή που έχει ασκήσει πάνω του το μνημειώδες μουσικό έργο «Άξιον εστί» του Μίκη Θεοδωράκη, σε ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, σαν μια συλλογική μνήμη που ενεργοποιείται μέσα από ακούσματα. Δεν είναι η μουσική καθαυτή το θέμα, αλλά ο κοινός τόπος της. Ένα τοπίο που ζει μέσα μας, μεταφέρεται παντού και μας βοηθά να ξαναπάμε ακαριαία σε μια στιγμή του παρελθόντος που δεν έχει παρέλθει. Όλα είναι ακόμα εδώ. Ή έστω αυτό εξετάζει το συγκεκριμένο έργο. Την αλήθεια της νεότητας, της ορμής και της τόλμης που, αν τη θεωρήσουμε περαστική, γραφική και χαριτωμένη, θα χαθεί – όχι μόνο αυτή, αλλά και το νόημα του κόσμου μας.

Για τον χορογράφο, η πρώτη παρόρμηση για τη δημιουργία του “My Fierce Ignorant Step” θεμελιώνεται σε ακουστικές μνήμες της παιδικής και νεανικής του ηλικίας, που ο ίδιος μοιράζεται με πολλούς άλλους Έλληνες: μνήμες συλλογικές και συνδεδεμένες με τη μοίρα του τόπου μας, ακόμη κι αν αυτό δεν είναι άμεσα ορατό. Το έργο αντιστέκεται στην συμμόρφωση με έναν καταιγισμό μορφών, με μια επιθυμία για το παρόν, το μέλλον και το παρελθόν αχόρταγη, με μια επιθυμία για ζωή τολμηρή, κοπιώδη, τελείως ανθρώπινη, φτιαγμένη από την εύθραυστη, ασήμαντη σάρκα μας.

Το έργο αυτό φέρνει μπροστά ποιότητες που υπήρχαν πάντα στο έργο του Χρήστου Παπαδόπουλου αλλά εδώ αλλάζει ριζικά η έμφαση. Υπάρχουν θέματα και υλικά που τον απασχολούν από την αρχή αλλά τώρα διακρίνονται καθαρά και μέσα σ’ αυτά είναι η έννοια του «μαζί», το απλό πρώτο σημείο στο οποίο μοιάζουν να εμφανίζονται τόσο η πολιτική όσο και η αγάπη. Γι’ αυτό, στο έργο οι ερμηνευτές χορεύουν μαζί.

«Ο συγχρονισμός της πολλαπλασιασμένης κίνησης συμβαίνει αλλά δεν είναι ο σκοπός· δεν χορεύουμε μαζί γιατί είμαστε συγχρονισμένοι αλλά συγχρονιζόμαστε γιατί είμαστε μαζί. Δεν είναι προτεραιότητα το σύστημα που δημιουργείται ούτε η ομορφιά. Όλα αυτά μοιάζουν σαν τεχνάσματα για να βρεθούμε, να υπάρξουμε, να συναντηθούμε, να απορήσουμε με την ενέργεια που γεννιέται, που αβγατίζει και σκορπίζεται και δίνεται. Υπάρχει μια αξία που συνδέει τα πράγματα εδώ. Δεν είναι η πίστη σε κάποιο σύστημα, σε κάποια μηχανή ή σε κάποιο κόλπο αλλά η τολμηρή ευπιστία στο αγαθό», σημειώνει ο Χρήστος Παπαδόπουλος.

Πώς να μην υπάρχει θυμός με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας; Πώς να αντέξει κανείς αυτή την πραγματικότητα; Η πολιτική κατάσταση, η άνοδος της Ακροδεξιάς, η διαφθορά, οι πόλεμοι, που πια τους έχουμε αποδεχτεί σαν μια πολιτική κανονικότητα, η καταστροφή του περιβάλλοντος – όλα αυτά που πιστεύαμε πως δεν θα ζήσουμε ποτέ είναι εδώ.

Μέσα σε αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα, όπου τα όρια της δυστοπίας έχουν ήδη ξεπεραστεί, επιστρέφω τον τελευταίο καιρό στα χρόνια της εφηβείας μου. Θυμάμαι εκείνη τη φόρα για ζωή, την ταχύτητα, την αδιαπραγμάτευτη ορμή, την αίσθηση πως όλα είναι δυνατά. Εκείνη την ατρόμητη βεβαιότητα πως ο κόσμος είναι μπροστά μας, ανοιχτός, δικός μας και πως θα τον ζήσουμε όπως θέλουμε και όπως μας αξίζει.

Αυτό το έργο είναι μια απόπειρα να ανασύρω εκείνη την αίσθηση. Να την ξαναβρώ. Και μαζί της, να ξαναβρώ εκείνη τη δύναμη, την αισιοδοξία και την αίσθηση του «μαζί». Να θυμηθώ πως το να ελπίζεις είναι ήδη μια πράξη αντίστασης και ότι εκείνη η τόλμη δεν ήταν τελικά ούτε αφελής ούτε γραφική. Ήταν αλήθεια. Και είναι ακόμα.

-H έρευνα του Χρήστου Παπαδόπουλου για τη δημιουργία του νέου αυτού έργου, σε συνεργασία με τον συνθέτη Κορνήλιο Σελαμσή, υποστηρίχθηκε με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση (Onassis AiR Dramaturgy Fellowship).

-H χορογραφία “Larsen C” επιλέχθηκε από το διάσημο κέντρο χορού του Λονδίνου, Sadler’s Wells, ως ένα από τα τέσσερα υποψήφια έργα για το Rose International Dance Prize, ένα νέο διεθνές βραβείο χορού που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο £40.000. Οι τέσσερις φιναλίστ παρουσίασαν τα έργα τους τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2025 και ο Χρήστος Παπαδόπουλος ανακηρύχθηκε νικητής στις 8 Φεβρουαρίου 2025. Μια διεθνής συμπαραγωγή της Στέγης, το “Larsen C” είχε αγκαλιαστεί και από το αθηναϊκό κοινό καθώς παρουσιάστηκε για πέντε sold-out παραστάσεις στην Κεντρική Σκηνή τον Μάρτιο του 2022, ενώ μετά την ευρωπαϊκή του περιοδεία επέστρεψε στη Στέγη, τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, για μια δεύτερη σειρά sold-out εμφανίσεων.

-Το 2023 ο Χρήστος Παπαδόπουλος σκηνοθέτησε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης τη «Νέκυια», προτείνοντας μια μοναδική εμπειρία θέασης και ακρόασης της πιο υποβλητικής ραψωδίας της ομηρικής Οδύσσειας («λ»), με πρωταγωνιστές τον Γιάννη Αγγελάκα και την Όλια Λαζαρίδου.

-Το ελάχιστο, η ουσία της κίνησης, ήταν πάντα στον πυρήνα της χορογραφικής εργασίας του Χρήστου Παπαδόπουλου. Στο πρώτο έργο του, το «Έλβεντον» (2015), ήταν η ροή του χρόνου, όπως εκείνη διατρέχει το μυθιστόρημα «Τα Κύματα» της Virginia Woolf. Στο επόμενο, το “Opus” (2016), ήταν ο παλμός της κλασικής μουσικής. Στην πρώτη του διεθνή συμπαραγωγή με τη συνεργασία της Στέγης, το «ΙΟΝ» (2018), στράφηκε στην κίνηση των σμηνών, το πέταγμα των πουλιών, τον συντονισμό των πυγολαμπίδων, ενώ στην επόμενη, το “Larsen C” (2022), εστίασε στη βραδύτητα της τήξης των παγετώνων και –σε πλήρη αντίθεση– στη σφοδρότητα της ζωής.

-«Ένα όνομα κυκλοφορεί και επαινείται για την τόλμη του και τη μινιμαλιστική αλλά εκπληκτική του δεξιοτεχνία, καθώς και για τους ερμηνευτές του. Μια αποκάλυψη. Είναι Έλληνας». Αυτά σημείωνε ο βελγικός Τύπος για τον Χρήστο Παπαδόπουλο το 2022.