Ilan Manouach

Ο Ilan Manouach είναι ερευνητής, μουσικός και πολυθεματικός καλλιτέχνης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα εννοιολογικά και μετα-ψηφιακά κόμικς. Αυτή την περίοδο είναι υπότροφος ερευνητής στο Metalab και επισκέπτης ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Έχει διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Aalto του Ελσίνκι (επιβλέπων Craig Dworkin) όπου εξέτασε το πώς οι τεχνολογίες αιχμής του αιώνα μας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι χρηματοοικονομικές τεχνολογίες και η παγκοσμιοποιημένη εφοδιαστική αλυσίδα αναδιαμορφώνουν τη βιομηχανία των κόμικς. Είναι κυρίως γνωστός για το Shapereader, ένα απτικό σύστημα αφήγησης ειδικά σχεδιασμένο για άτομα τυφλά ή με προβλήματα όρασης που είναι αναγνώστες ή δημιουργοί κόμικς. Είναι επίσης ιδρυτής του Echo Chamber, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που έχει έδρα τις Βρυξέλλες και αποστολή του την παραγωγή, χρηματοδότηση, τεκμηρίωση και αρχειοθέτηση ριζοσπαστικών και εικοτολογικών καλλιτεχνικών πρακτικών στα σύγχρονα κόμικς.

Ανάμεσα στα θέματα της έρευνας και της καλλιτεχνικής πρακτικής του περιλαμβάνονται τα εννοιολογικά κόμικς, οι μετα-διαδικτυακές εκδόσεις και τα συνθετικά μέσα και η τεχνητή νοημοσύνη. Παράλληλα, εργάζεται ως πειρατής/επιμελητής για τις Συλλογές Εννοιολογικών Κόμικς του Ubuweb και του Monoskop, είναι διορισμένος εμπειρογνώμων της βελγικής κυβέρνησης για το εθνικό της πρόγραμμα δημόσιας χρηματοδότησης (CCAP) και εργάζεται ως στρατηγικός σύμβουλος στο Ίδρυμα Ωνάση για την ορατότητά του μέσω της νέας εκδοτικής του δραστηριότητας.

Πώς εξηγείται η επισφαλής υποαπασχόληση στον χώρο της συναισθηματικής εργασίας, όταν αυτού του τύπου η εργασία επεκτείνεται πέρα από επίσημες θέσεις και παραδοσιακά χρονοδιαγράμματα και συμπεριλαμβάνει άλλες μορφές κινήτρων που καθοδηγούνται από την αγορά και στοιχεία αυτο-εκμετάλλευσης της «οικονομίας της δωρεάς» (gift economy); Η δωρεάν εργασία, και το ανησυχητικό της σύμπτωμα στη μορφή του “playbor”, έχει σταδιακά εξαφανίσει τις τροπικότητες που συμβατικά καθόριζαν τις περισσότερες επαγγελματικές δραστηριότητες στις τέχνες (και όχι μόνο), και τις διαχώριζαν από άλλες: η σύγχυση μεταξύ της σύλληψης και της εκτέλεσης μιας ιδέας, της εργασίας και της δημιουργικότητας, της δουλειάς και του ελεύθερου χρόνου, του δημιουργού και του πελάτη, έχει επιβληθεί ως πολιτική προσταγή στο πλαίσιο της διαδικασίας πρόσδοσης αξίας. Επιπλέον, οι ίδιοι οι χώροι που περιείχαν και εξασφάλιζαν την εργασία έχουν αλλάξει ριζικά ή και αποϋλοποιηθεί: από το γραφείο στον θαλαμίσκο και από τον αποκεντρωμένο χώρο εργασίας στο τραπέζι μιας καφετέριας ή στον καναπέ του διαμερίσματος, η εργασία των «δημιουργών» συμβαίνει πάντα και παντού.

Ενώ τύποι καταχρηστικής και άυλης εργασίας στις δημιουργικές βιομηχανίες υφίστανται εδώ και καιρό, η τεχνολογία μεγεθύνει τις ασύμμετρες σχέσεις εξουσίας μέσα από βαθιές αλλαγές στη σύνθεση, στη διαχείριση και στη ρύθμιση του εργατικού δυναμικού. Το διαδίκτυο ως τόπος αποδιαμεσολάβησης και η φυσική των κλικ, όχι μόνο συμβάλλουν στη μείωση της απόστασης μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών αλλά και καθορίζουν το πλαίσιο μιας ευέλικτης, συλλογικής νοημοσύνης που οδηγεί σε νέες μορφές πολιτιστικής οικονομίας. Σε προηγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες, η υπέρμετρη εξάπλωση ενός κινητού εργατικού δυναμικού υψηλών προσόντων, χαμηλής αμοιβής και μηδενικού ωραρίου, ενός “unnecessariat”, συχνά ερμηνεύεται, από την οπτική του καπιταλισμού της επιτήρησης και του επιχειρηματικού κινδύνου, ως μια εν δυνάμει υποδομή, συνδεδεμένη και μεγάλης κλίμακας, η οποία περιμένει την εξαγωγή της δικτυωμένης της αξίας. Η άλλη πλευρά του νομίσματος, όσον αφορά στο ήθος που προωθεί ο Jeff Bezos για τον άνθρωπο-ως-υπηρεσία, είναι η πραγματικότητα του ανθρώπου-ως-απόβλητου-πόρου: μια αίσθηση ανεκπλήρωτης δυναμικής, με το πάθος ενός άδειου διαμερίσματος σε μια πολυπληθή πόλη, μιας σειράς από μπαστούνια του γκολφ παρατημένα στην ντουλάπα, ενός ανθρώπινου συμπεριφορικού πλεονάσματος που εν μέρει εξαργυρώνεται σε μια μελλοντική αγορά προγνωστικών προϊόντων.

Την ιδέα για το Athens Data Union (ADU) παρουσίασαν οι ερευνητές Θεοδώρα Κοτσακά και Ilan Manouach για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του Hackathens 2019. Η αποστολή του ADU είναι να συμβάλλει στον καθορισμό, στην προστασία και στην διατίμηση της αξίας των νέων μορφών γνωστικής εργασίας που αναπτύσσονται σε μεταβιομηχανικά καθεστώτα δικτυωμένης εργασιακής διαχείρισης. Με στρατηγική έδρα το Onassis AiR, το ADU θα εξερευνήσει τους τρόπους με τους οποίους οι καλλιτέχνες, παρότι υπερασπίζονται σταθερές θέσεις υποκειμένου, συχνά συνεργούν στον σχεδιασμό επισφαλών και συχνά καταχρηστικών συνθηκών εργασίας, οι οποίες γενικεύονται και σε άλλους τομείς της οικονομίας πέρα από την τέχνη. Μέσα από ομιλίες, εργαστήρια και ημι-δημόσιες συζητήσεις, θα θέλαμε να εξετάσουμε τις προκλήσεις του συνεχώς μεταβαλλόμενου κόσμου μας, που ολοένα και περισσότερο αμφισβητεί την εγκυρότητα των καθιερωμένων συμβάσεων και επαγγελματικών πρακτικών, και από κοινού να προσπαθήσουμε να μετριάσουμε τις ακρότητες και τις παγίδες του σημειοκαπιταλισμού.