Onassis Channel | Οι Ρομά χωρίς διαμεσολάβηση

Online Πρεμιέρα 31.05.2023 στο Onassis Channel στο YouTube | 15:00

Πώς είναι να ζεις εκτός Ιστορίας; Να παραμένεις αόρατος και να γίνεσαι ορατός μόνο τη στιγμή του βίαιου αφανισμού; Να αποκλείεσαι από την ιδιότητα του πολίτη και να καλείσαι να απολογηθείς για τον αποκλεισμό σου; Έχει αξία η ζωή σου αν είσαι Ρομά στην Ελλάδα; Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση οργάνωσε μια συζήτηση για τα προβλήματα αλλά και τις δυναμικές των Ρομά, δίνοντας τον λόγο και τον χώρο στα άτομα της ίδιας της κοινότητας. Η συζήτηση θα κάνει ψηφιακή πρεμιέρα στο Onassis Channel στο YouTube, στις 31 Μαΐου 2023.

Δείτε το επεισόδιο

Η κοινοτητα των Ρομα και η ελληνικη πραγματικοτητα

Η κοινότητα των Ρομά, πολυσχιδής και πολυδιάστατη, με μακραίωνη παρουσία στον ελλαδικό χώρο και ιδιαίτερη συμβολή στον πολιτισμό, είναι εξοστρακισμένη. Εξοστρακισμένη από τους ιστούς των πόλεων, την εκπαίδευση, την εργασία, τις υπηρεσίες υγείας, το σύστημα απονομής δικαιοσύνης. Πρόκειται για μια κοινωνική ομάδα που αντιμετωπίζει πολλές και πολλαπλές μορφές διακρίσεων.

Το ίδιο το ελληνικό κράτος, μέσω δράσεων ή παραλείψεων, παραβιάζει συστηματικά τα δικαιώματα των Ρομά. Γι’ αυτό έχει δεχθεί αρκετές επικρίσεις και συστάσεις από διεθνείς οργανισμούς, ενώ μετράει αρκετές καταδικαστικές αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο αντιτσιγγανισμός, που είναι μια έκφανση ρατσισμού κατά των Ρομά βασισμένη στο αφήγημα της φυλετικής υπεροχής και συνεπικουρούμενη από προκαταλήψεις, είναι θεσμικός μα και κοινωνικός. Ένας αλληλοτροφοδοτούμενος βρόχος που παράγει στερεότυπα, βία και πόνο.

Οι πρόσφατες δολοφονίες του 18χρονου Ρομ Νίκου Σαμπάνη και του 16χρονου Ρομ Κώστα Φραγκούλη από αστυνομικούς, καθώς και η πολιτική και κοινωνική επιείκεια –στα όρια της επικρότησης– με την οποία πλαισιώθηκαν, φανέρωσαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο την καταστατική απαξίωση της ζωής των Ρομά. Αντιστοίχως, ο θάνατος της 8χρονης Όλγας σε εργοστάσιο στο Κερατσίνι, σε συνθήκες απόλυτης αδιαφορίας, κατέδειξε ότι η σύγχρονη στρατηγική απανθρωποποίησης των Ρομά λειτουργεί διαβρωτικά σε επίπεδο κοινωνικής συνείδησης.

Φωτογραφια: Παυλος Φυσακης

Οι Ρομα χωρις διαμεσολαβηση

Σε αυτό το πλαίσιο, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση δίνει τον λόγο σε άτομα Ρομά να πουν την ιστορία τους, να μιλήσουν για την καθημερινότητά τους, για τις λύπες και την περηφάνια, για τις ματαιώσεις και τις διεκδικήσεις. Μια θύρα γνωριμίας. Για μια προοπτική συμπερίληψης στη βάση της αναγνώρισης των γλωσσικών και πολιτισμικών διαφορών, της ισότητας και της δικαιοσύνης.

«Για έναν ριζοσπαστικό τρόπο να ζούμε μαζί»*

Το κοινο γινεται μερος της συζητησης

Οι ψηφιακές συζητήσεις “Society Uncensored” πραγματοποιούνται πλέον με φυσική παρουσία στη Μικρή Σκηνή της Στέγης, δίνοντας το βήμα σε πολίτες, ώστε να γίνουν ενεργό μέρος της συζήτησης. Στο δεύτερο μέρος της κάθε συζήτησης παρουσιάζονται απόψεις, τοποθετήσεις και ερωτήσεις του κοινού, σε έναν ανοιχτό διάλογο χωρίς λογοκρισία.

Στο συγκεκριμένο επεισόδιο παρουσιάζονται επίσης ευρήματα που συλλέχθηκαν από το Παρατηρητήριο Συνηγορίας και Προάσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ρομά και από το πρόγραμμα “JustRom” της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την πρόσβαση των γυναικών Ρομά στη Δικαιοσύνη.

* Η φράση προέρχεται από τη συζήτηση του Βρετανού σκηνοθέτη Ken Loach με τον Γάλλο συγγραφέα Édouard Louis, όπως αποτυπώθηκε στο βιβλίο «Διάλογος για την τέχνη και την πολιτική» (εκδόσεις Αντίποδες, 2021).

Δείτε το trailer του επεισοδίου

Συμμετεχουν

Παιδαγωγός ειδικής αγωγής

Παρασκευή Βιλανάκη

Κοινωνιολόγος

Γιάννης Γεωργίου

Διαμεσολαβήτρια Ρομά

Κατερίνα Δημητρίου

Δικηγόρος

Αλεξάνδρα Καραγιάννη

Πρόεδρος της Πανελλαδικής Συνομοσπονδίας Ελλήνων Ρομά «ΕΛΛΑΝ ΠΑΣΣΕ»

Βασίλειος Πάντζος

Σύζυγος του Νίκου Σαμπάνη

Τασία Σαμπάνη

Πατέρας του Νίκου Σαμπάνη