Ψηφιακό Υλικό | Παιδικό βιβλίο: «Ο μικρός Ρήγας και τα μυστικά σύμβολα της Χάρτας»

Ο χάρτης-σταθμός του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και της ελληνικής χαρτογραφίας αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο σε ένα εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο, που φιλοδοξεί να αποκωδικοποιήσει τα μυστικά του.

Χωράει ένα παιδικό βιβλίο όλους τους γρίφους, τα σύμβολα και τους μύθους ενός σπουδαίου έργου που μέχρι και σήμερα επιφυλάσσει νέες εκπλήξεις και ερμηνείες;

Σε μια επετειακή έκδοση, που υπογράφει η συγγραφέας και εικονογράφος Λήδα Βαρβαρούση και η οποία προορίζεται για παιδιά ηλικίας 8-12 ετών, η Χάρτα του Ρήγα Βελεστινλή ξεδιπλώνεται και επανασυστήνεται, έτοιμη να καλωσορίσει πρωτόγνωρες ιδέες και ερμηνείες. Εμπνευστής και πρωτομάρτυρας της ελληνικής ανεξαρτησίας, η οποία υλοποιήθηκε χάρη στην Επανάσταση του 1821, ο Ρήγας συνόψισε στην περίφημη Χάρτα του όχι μόνο τη χαρτογραφική και γεωγραφική κουλτούρα της προεπαναστατικής εποχής, αλλά και τη δίψα του ελληνικού λαού για απελευθέρωση. Σήμερα, γίνεται θέμα ενός βιβλίου που αιχμαλωτίζει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων και αποκωδικοποιεί γρίφους και κρυμμένα μυστικά.

Το βιβλίο, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και το Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς, συνοδεύεται από τη σμίκρυνση της Χάρτας του Ρήγα και μια εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας (AR) για συσκευές Android (Rigas' Charta), μέσω της οποίας ζωντανεύουν σε τρισδιάστατη μορφή 15 σύμβολα πάνω στον χάρτη.

Το βιβλίο

Η παιδική έκδοση «Ο μικρός Ρήγας και τα μυστικά σύμβολα της Χάρτας» μας μεταφέρει στον ελλαδικό χώρο πριν από περίπου 250 χρόνια. Εκείνη την εποχή, πριν ξεσπάσει η Επανάσταση του 1821, δεν υπήρχε ελληνικό κράτος, παρά μόνο σκλαβιά. Ένα μικρό παιδί, ο Ρήγας, τολμά να σκεφτεί ελεύθερα και συγκρίνει τον αρχαίο πολιτισμό και τη δόξα της πατρίδας του, της Ελλάδας, με την άθλια κατάσταση στην οποία αυτή έχει περιέλθει. Αποφασίζει λοιπόν να αναλάβει δράση. Μέσα από ένα φανταστικό ταξίδι, παρέα με ένα αγιοπούλι, θα περιηγηθεί σε αρχαίους τόπους, θα γνωρίσει μυθικούς ήρωες, θα παρακολουθήσει αρχαία δρώμενα, θα παρευρεθεί σε ιστορικές μάχες και, γεμάτος έμπνευση και πάθος, θα προσπαθήσει να μεταφέρει το μήνυμα της ελευθερίας και της δικαιοσύνης σε όλους τους λαούς. Για να πετύχει τον στόχο του, συλλαμβάνει την ιδέα να κατασκευάσει μια μεγάλη Χάρτα με μυστικά σύμβολα. Άραγε, θα καταφέρει να ξυπνήσει το λιοντάρι που κρύβεται μέσα στην ψυχή των υπόδουλων Ελλήνων;

Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 8-12 ετών, γονείς, εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Ενσωματωμένα Πολυμέσα

Αν επιθυμείτε να δείτε αυτό το υλικό, παρακαλούμε να προσαρμόσετε τις ρυθμίσεις των cookies σας επιλέγοντας τις κατηγορίες Επίδοσης και Στόχευσης. Τα δεδομένα σας ενδέχεται να μεταφερθούν σε υπηρεσίες τρίτων μέσων όπως τα YouTube, Vimeo, SoundCloud και Issuu.

Προσαρμογή των ρυθμίσεων Cookies

Τα σύμβολα της Χάρτας του Ρήγα ζωντανεύουν

Ο Ρήγας Βελεστινλής έκρυψε πολλά μυστικά σύμβολα μέσα στη Χάρτα του. Παρατήρησε προσεκτικά το αντίτυπο της Χάρτας και προσπάθησε να τα εντοπίσεις.

Κατέβασε την εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας (Augmented Reality) για τη Χάρτα του Ρήγα, η οποία είναι διαθέσιμη στο Google Play, και δες 15 μυστικά σύμβολα να ζωντανεύουν μπροστά σου. Δοκίμασε το επάνω στη σμίκρυνση της Χάρτας ή ακόμα σε μουσεία και βιβλιοθήκες που έχουν τη Μεγάλη Χάρτα του Ρήγα. Λειτουργεί ακόμα και στα ψηφιακά αρχεία της Χάρτας που θα βρεις στο ίντερνετ.

Η εφαρμογή αυτή είναι συμβατή μόνο με συσκευές Android, ωστόσο προτείνουμε την έκδοση Android 8.0 και άνω για τη βέλτιστη εμπειρία.

Η εφαρμογή “Rigas’ Charta” διακρίθηκε ως 1st Runner Up στα Digital Humanities Awards 2021 στην κατηγορία Best use of DH for fun.

Τα σύμβολα της Χάρτας και η σημασία τους

162 αρχαία και μεσαιωνικά νομίσματα

Συμβολίζουν τον πλούτο και τη δόξα των ελεύθερων πόλεων και την ευημερία που συνοδεύει την ελευθερία και την ανεξαρτησία. Επίσης, μας λένε ιστορίες για τα πρόσωπα, τα σύμβολα και τους θεούς που απεικονίζουν.

Ο Ιάσονας με την «Αργώ»

Συμβολίζουν τον περιπετειώδη χαρακτήρα των Ελλήνων, την αγάπη τους για τα ταξίδια, το εμπόριο, τη γνωριμία με άλλους λαούς και τις καινούριες γνώσεις. Είναι ένας λαός που δεν διστάζει να μπει σε περιπέτειες, αν υπάρχει ένας σημαντικός σκοπός.

Ο Ηρακλής και η Αμαζόνα

Ο Ηρακλής συμβολίζει το ελληνικό στοιχείο, ενώ η Αμαζόνα το ασιατικό. Οι Αμαζόνες ήταν ισχυρές πολεμίστριες, πολύ καλά εξοπλισμένες, όπως εξάλλου και η Οθωμανική αυτοκρατορία, σε σύγκριση με τους υπόδουλους υπηκόους της. Σε αυτή τη μάχη, ο Ηρακλής, αν και αντιμετώπισε μόνος του ολόκληρο στρατό, βγήκε νικητής!

Το αρχαίο ελληνικό θέατρο

Συμβολίζει τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και τη συνέχειά του στον χρόνο, την πνευματική δημιουργία, την καλλιέργεια των γραμμάτων και των τεχνών. Το θέατρο είναι από τα μεγαλύτερα δώρα του ελληνικού πολιτισμού στην ανθρωπότητα.

Η Αρχαία Ολυμπία και οι Ολυμπιακοί Αγώνες

Συμβολίζουν το Ολυμπιακό Πνεύμα και την παγκόσμια εμβέλειά του, που συνδέεται με τις αξίες και τα ιδεώδη του Ολυμπισμού: τον σεβασμό στους άλλους λαούς, την άμιλλα, τη δικαιοσύνη και την ειρήνη.

Οι Δελφοί

Εκεί υπήρξε το σπουδαιότερο μαντείο του αρχαιοελληνικού κόσμου και θεωρούνταν το κέντρο (ο ομφαλός) της Γης. Το δελφικό πνεύμα αντιπροσωπεύει ό,τι πιο ωραίο και υψηλό είχε να επιδείξει ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός. Το μαντείο συμβουλεύονταν οι αρχαίες ελληνικές πόλεις, αλλά και ηγεμόνες από όλο τον αρχαίο κόσμο, για να λύνουν τις μεταξύ τους διαφορές και να βρίσκουν δίκαιες λύσεις. Στους τοίχους του ήταν χαραγμένα σοφά λόγια που καθοδηγούσαν τους επισκέπτες στη ζωή τους.

Ο Κολοσσός της Ρόδου

Αποτελεί ένα από τα Επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου. Συμβολίζει τον πλούτο, την ομορφιά και την ευημερία των αρχαίων πόλεων, αλλά και το ότι οι Έλληνες, αν είναι ενωμένοι, μπορούν να κάνουν θαύματα.

Η Πύρρα και ο Δευκαλίωνας

Συμβολίζουν τη δύναμη της ζωής και της δημιουργίας, τη φωτιά της ελευθερίας, τη δικαίωση του καλού, την αναγέννηση μετά από κάποια μεγάλη φυσική καταστροφή ή πόλεμο.

Η γυναικεία φιγούρα της προμετωπίδας

Συμβολίζει την Ελλάδα, την ελληνική Πολιτεία, την Ελευθερία, τη Δικαιοσύνη ή την Επιστήμη. Στο ένα χέρι της κρατάει μια πένα για να γράψει ιστορία και ένα στεφάνι για να στεφανώσει νικητές. Στο άλλο χέρι έχει κηρύκειο, συμβολίζοντας τα νέα που φέρνει στους Έλληνες για τον Διαφωτισμό της Ευρώπης αλλά και το εμπόριο, αγαπημένη ασχολία των Ελλήνων. Στα πόδια της υπάρχει ένα βιβλίο Γεωμετρίας και η Οδύσσεια, συμβολίζοντας τις θετικές και τις ανθρωπιστικές επιστήμες και την αναγκαιότητα της παιδείας για την κατάκτηση της ελευθερίας.

Η Ηρώ και ο Λέανδρος

Μία ερωτική ιστορία με τραγικό τέλος, που μας θυμίζει πόσο σημαντικό είναι να διεκδικούμε την προσωπική μας ελευθερία στη ζωή, με κάθε τίμημα, ακόμα κι αν χρειάζεται να ξεπεράσουμε μεγάλες δυσκολίες.

Η μάχη των Πλαταιών | H ναυμαχία της Σαλαμίνας | H μάχη των Θερμοπυλών

Τρεις σημαντικές μάχες από τους Περσικούς πολέμους, δύο νίκες και μία ηρωική ήττα! Μας υπενθυμίζουν πως οι λίγοι που πολεμούν για το δίκαιο μπορούν να νικήσουν πολύ πιο δυνατούς στρατούς, αν είναι ενωμένοι και σωστά προετοιμασμένοι. Επίσης, μας δείχνουν πόσο κακό μπορεί να κάνει η προδοσία, αλλά και πόσο σημαντικό είναι να υπερασπιζόμαστε την ελευθερία μέχρι τέλους! Το έχουν κάνει και οι πρόγονοι των Ελλήνων στο παρελθόν με ηρωισμό και επιτυχία.

Το λιοντάρι που κοιμάται

Συμβολίζει τον υπόδουλο ελληνικό λαό που κοιμάται, ενώ έχει τόσες δυνάμεις μέσα του. Θα πρέπει να σηκώσει τα όπλα και να απελευθερωθεί από τον τουρκικό ζυγό. Μπορεί, επίσης, να συμβολίζει και τον σουλτάνο, που κοιμάται με την ησυχία του, ενώ στα πόδια του το ρόπαλο, το αγαπημένο όπλο του Ηρακλή, περιμένει κάποιον να έρθει και να το σηκώσει, για να τον αντιμετωπίσει.

Συντελεστές έκδοσης

Λήδα Βαρβαρούση (Συγγραφέας και εικονογράφος): Ιστορία, Συγγραφή, Εικονογράφηση

Μαρία Παζαρλή (Δρ. Ιστορίας της Χαρτογραφίας, Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς, Γενικά Αρχείου του Κράτους, Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας): Ιδέα, Επιστημονική Επιμέλεια, Παράλληλα Κείμενα

Βίκυ Γεροντοπούλου (Ιστορικός Επιστήμης και Τεχνολογίας, Υπεύθυνη Ωνασείου Βιβλιοθήκης): Ιδέα, Επιστημονική Επιμέλεια, Παράλληλα Κείμενα

Κώστας Διαμαντής: Δημιουργία εφαρμογής επαυξημένης πραγματικότητας

Χριστίνα Κοσμόγλου: Συντονισμός Έκδοσης

Βασίλης Δουβίτσας: Επιμέλεια Κειμένων

Κωνσταντίνος Κουνάδης: Σελιδοποίηση

Γιάννης Αλεξανδρόπουλος: Υπεύθυνος παραγωγής

Ομάδα εργασίας Ιδρύματος Ωνάση

Αφροδίτη Παναγιωτάκου: Διευθύντρια Πολιτισμού

Έφη Τσιότσιου: Εκτελεστική Διευθύντρια & Διευθύντρια Παιδείας

Δημήτρης Θεοδωρόπουλος: Αναπληρωτής Διευθυντής Πολιτισμού

Δημήτρης Δρίβας: Διευθυντής Επικοινωνίας & Marketing

Αλέξανδρος Ρουκουτάκης: Head of Content

Χρήστος Σαρρής: Head of Creative

Κανέλλα Ψυχογιού: Campaign Manager

Χριστίνα Παναγιωτάκου: Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Ιδρύματος Ωνάση

Κορίνα Δευτεραίου: Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Ιδρύματος Ωνάση