The Substitute

Στις 20 Μαρτίου 2018 ανακοινώθηκε σε πρωτοσέλιδα και τίτλους ειδήσεων ο θάνατος του Sudan, του τελευταίου αρσενικού λευκού ρινόκερου του Βορρά (Ceratotherium simum cottoni). Θρηνήσαμε για λίγο ένα υποείδος που χάθηκε εξαιτίας της ανθρώπινης λαχτάρας για τις υποτιθέμενες ευεργετικές ιδιότητες που φανταζόμασταν ότι έχει το κέρατό του και αισθανθήκαμε επίσης ανακούφιση, θεωρώντας ότι θα μπορούσαμε να το επαναφέρουμε στη ζωή μέσω της βιοτεχνολογίας, κυοφορώντας το βέβαια από κάποιο άλλο υποείδος. Πώς θα προστάτευαν όμως οι άνθρωποι έναν νεκραναστημένο ρινόκερο, όταν είχαν ήδη αποδεκατίσει ένα ολόκληρο είδος; Και πόσο πραγματικός θα ήταν αυτός ο νέος ρινόκερος;

Το “The Substitute” [Το υποκατάστατο] διερευνά ένα παράδοξο: την εμμονή μας να δημιουργούμε νέες μορφές ζωής, τη στιγμή που αδιαφορούμε για τις υπάρχουσες. Ένας λευκός ρινόκερος του Βορρά επαναφέρεται ψηφιακά στη ζωή, αντλώντας έμπνευση από τις εξελίξεις στην ανθρώπινη δημιουργία της τεχνητής νοημοσύνης. Βάσει έρευνας του εργαστηρίου τεχνητής νοημοσύνης της DeepMind, ο ρινόκερος λειτουργεί ως ένας τεχνητός φορέας, μια αυτόνομη οντότητα που μαθαίνει από το περιβάλλον της. Μια προβολή φυσικού μεγέθους, πλάτους 5 μέτρων, δείχνει τον τεχνητό ρινόκερο να περιφέρεται σ’ έναν εικονικό κόσμο και να γίνεται όλο και πιο «πραγματικός» όσο περισσότερο κατανοεί τα όρια του χώρου. Καθώς ο τεχνητός ρινόκερος εξοικειώνεται με τον χώρο του, η μορφή και ο ήχος του αλλάζουν και από τα πίξελ περνά στον ρεαλισμό – υπενθυμίζοντας στον θεατή ότι, όταν αυτός ο ολοζώντανος ρινόκερος έρχεται στη ζωή χωρίς το φυσικό του περιβάλλον, είναι τελείως τεχνητός. Οι συμπεριφορές και οι ήχοι του ρινόκερου αποτελούν προσαρμογή σπάνιου οπτικού υλικού που αντλήθηκε από την έρευνα της τελευταίας αγέλης και είναι μια προσφορά του Dr. Richard Policht. Είναι άραγε αυτός ο ρινόκερος, που ήρθε στη ζωή αποκομμένος από το φυσικό του περιβάλλον, ένα βελτιωμένο υποκατάστατο του πραγματικού;

Το έργο ανήκει στη συλλογή του Ιδρύματος Ωνάση.